Սիրոյ Պատուիրանը

Օրացոյցի վրայ Փետրուար 14-ը Սուրբ Վալենթինի Օր է, այսպէս կոչուած «Սիրականներու Օր», երբ մարդիկ իրենց սէրը կ’արտայայտեն իրենց սիրականներուն, կամ սիրած անհատներուն՝ քարտերով, ծաղիկներով, շաքարեղեններով եւ այլ խորհրդանշական նուէրներով:

Սիրելը, անշուշտ, միայն սիրականներու մենաշնորհը չէ: Ամէն մարդ կոչուած է սիրելու: Սէրը աստուածատուր շնորհ մըն է մարդ արարածին: Սէրը ամենէն տիրական յատկանիշն է Աստուծոյ պատկերով ստեղծուած մարդ էակին: Անոր հզօր ազդեցութեամբ է, որ մարդկային կեանքը կը դառնայ աստուածահաճոյ, օգտաշատ եւ երջանիկ իրականութիւն մը: Աստուածաշունչ Մատեանը կը հաղորդէ մեզի, թէ Աստուծոյ կամքն ու բաղձանքն է որ Իր արարածները սիրեն զԻ’նք եւ սիրեն զիրա’ր:

Առիթով մը օրէնքի ուսուցիչ օրինական մը, Յիսուսի քով եկաւ զինք փորձելու համար եւ իրեն հետեւեալ հարցումը հարցուց: «Վարդապե’տ, ի՞նչ պէտք է ընեմ յաւիտենական կեանքը ժառանգելու համար»: Յիսուս ըսաւ, «Օրէնքի Գիրքին մէջ գրուածը ի՞նչ է. ինչպէ՞ս կը հասկնաս»: Ան պատասխանեց «Սիրէ քու Տէր Աստուածդ ամբողջ սրտովդ, ամբողջ հոգիովդ, ամբողջ զօրութեամբդ եւ ամբողջ մտքովդ» եւ «սիրէ ընկերդ քու անձիդ պէս»: Յիսուս ըսաւ. «Ճիշդ պատասխան տուիր, ատիկա ըրէ ու պիտի ապրիս»:

Լիակատար կեանք ունենալու համար, Աստուծոյ կամքին համեմատ ապրելու եւ Երկինքի Թագաւորութիւնը ժառանգելու համար երկու գլխաւոր պատուիրաններ կան—սէր առ Աստուած եւ սէր առ մարդ:

Առաջին պատուիրանն է «Սէր առ Աստուած»: Սէրը աշխարհի հզօրագոյն ուժն է: Աստուծոյ նկարագրին ամենէն յատկանշական ստորագրելին Իր սէրն է: Ի զուր չէ որ Առաքեալը ըսաւ, «Աստուած սէր է» (Ա. Յովհ. 4.8): Եւ քանի որ Աստուած իր պատկերովը ստեղծեց մարդ արարածը, անոր ալ նկարագրի ամենէն ցայտուն յատկանիշը սէրն է:

Մարդկային սէրը իր տարբեր արտայայտութիւնները ունի. կան բնազդական, մարմնական, մտաւորական, յարաբերական, եւ աստուածային սէրեր: Այս բոլորը մարդկային կեանքի մէջ իրենց դերը ունին: Այս բազմապիսի սէրերուն մեծագոյնը աստուածային սէրն է, որ յունարէն բնագրին մէջ կը կոչուի ակաբէ: «Ակաբէ»ն անշահախնդիր, անձնուրաց, յաւերժական, անփոփոխելի սէրն է: Այս սիրով է, որ Աստուած կը սիրէ մեզ:

Աստուածային այս սէրը Աստուծոյ Հոգիէն կը բխի եւ մարդոց սրտին մէջ կը հոսի: Մարդ արարածն ալ, իր Արարիչին նմանութեամբ՝  կոչուած է այդ յատկանշական բնութիւնը ցոլացնել իր կեանքին մէջէն, իր խօսքով ու գործով, իր վարքով ու բարքով, իր նկարագրով ու կենցաղով:

Երբ Յիսուս օրինականին ըսաւ, «Ատիկա ըրէ ու պիտի ապրիս» ըսել ուզեց, թէ զԱստուած սիրել կը նշանակէ Անոր կամքին եւ հեղինակութեան յանձնուիլ, Անոր հանդէպ կատարեալ վստահութիւն եւ նուիրում ունենալ: ԶԱստուած սիրել կը նշանակէ Անոր հնազանդիլ, Անոր սիրոյն լեցունութիւնը զգալ, եւ սէրը արտայայտել մեր բոլոր յարաբերութեանց մէջ:

Երկրորդ պատուիրանն է «Սիրէ քու ընկերդ քու անձիդ պէս»: Անոնք որոնք զԱստուած կը սիրեն իրենց ամբողջ էութեամբ՝ Աստուծոյ հետ հաղորդակից կ’ըլլան եւ այդ սէրը կը փոխանցեն իրենց նմաններուն: Կը սիրեն իրենց նմանները, չեն կրնար անտարբեր մնալ անոնց ցաւերուն եւ տագնապներուն: Կը համակրին, կը գթան, կ’օգնեն, կը ծառայեն: Անոնք ուրիշներու ծառայութեան մէջ կը գտնեն իրենց երջանկութիւնը:

Օրինականը որ եկած էր հարցուփորձելու Յիսուսը, հարցուց, «Ո՞վ է իմ ընկերս»: Յիսուս այդ հարցումին պատասխանեց առակով մը, որ կոչուած է «Բարի Սամարացիին Առակը» (Ղուկ. 10. 30-37): Օրինականը հաւանաբար շատ զարմացաւ, որովհետեւ հրեայի մը համար ուրիշ հրեայ մը միայն կրնար ընկեր ըլլալ: Այս առակին մէջ Յիսուս դիտել կուտար, որ նոյնիսկ թշնամի նկատուող Սամարացի մը կրնար ընկեր ըլլալ հրեային: Ճշմարտութիւնը այն է, որ մարդիկ Աստուծմով ընկեր են, եղբայր են իրարու եւ սիրելու են զիրար, իրարու հանդէպ ունենալու են բարեացակամութիւն եւ պատասխանատուութեան զգացում:

Յիսուսի պատգամը օրինականին հետեւեալն է.- «Սիրէ, որ ապրիս յաւիտենական կեանքը: Սիրէ’ ոչ միայն քեզ սիրողները, այլ քեզ չսիրողներն ալ: Սիրէ զանոնք քու անձիդ պէս»:

Յիսուսի տուած պատուիրանը այն է, որ մարդիկ իրենց նմանները սիրեն իրենց անձին պէս: Այս տեսակ սէրը աստուածային սէր մըն է, որ անձնազոհ, անյիշաչար, ազնուաբարոյ, ծառայասէր է: Այս տեսակ սէրն է, որ կը մղէ քրիստոնեայ հաւատացեալը ընդունելու ուրիշները իբրեւ իր Երկնաւոր Հօր զաւակները, իր եղբայրներն ու քոյրերը: Ա’յս սէրն է, որ կարելի կը դարձնէ տեսնելու մարդոց ներքին գեղեցկութիւնը: Ա’յս սէրն է, որ թոյլ կու տայ մարդոց տեսնելու՝ ուրիշներ առանց նախապաշարումի, առանց դատելու զանոնք, առանց կանխակալ կարծիքներու: Ա’յս սէրն է, որ իմաստութիւն եւ երկնային շնորհ կու- տայ  ուրիշներ դիտելու «Քրիստոսի աչքերով»:

Արդ, եթէ մէկը կ’ուզէ լի-իրաւ կեանք մը ապրիլ, յաւիտենական կեանք ունենալ, երկինքի թագաւորութիւնը ժառանգել, Յիսուսի պատգամը նոյնն է, ինչ որ էր զինք հարցաքննող օրինականին—«Սիրէ քու Աստուածդ քու ամբողջ սրտովդ, ամբողջ հոգիովդ, ամբողջ զօրութեամբ եւ ամբողջ մտքովդ: Եւ սիրէ ընկերդ քու անձիդ պէս»:

Սակայն, այս աստուածատուր պատուիրանները գիտնալ բաւարար չէ: Էականը անոնց գործադրութիւնն է: Օրինականը մանկութենէն իվեր իրազեկ էր այդ պատուիրաններուն, բայց չէր գործադրած զանոնք: Յիսուսի պատուէրը անոր, ինչպէս նաեւ բոլոր մարդոց, հետեւեալն է. Ոչ միայն բանիւ այլ գործով, «Սիրէ զԱստուած քու ամբողջ էութեամբդ, սիրէ նաեւ քու ընկերդ քու անձիդ պէս»: Այդ է սիրոյ պատուիրանը: